Đó là lời khẳng định của Trần Mạnh Quân – cựu sinh viên khóa 8, khoa Nước – Môi trường – Hải dương học (USTH), hiện đang làm trợ lý nghiên cứu tại khoa.
Khi nhìn thấy thiên nhiên đang dần bị hủy hoại vì những tác động của con người, cùng niềm đam mê từ nhỏ với thế giới thiên nhiên và môi trường, Mạnh Quân đã rất muốn học tập và nghiên cứu trong lĩnh vực này. Tuy nhiên vốn là 1 học sinh THPT Chuyên Ngoại Ngữ, Mạnh Quân đã không chắc có thể theo đuổi khoa học tự nhiên. Thế nhưng khi biết đến ngành Khoa học Môi trường ứng dụng tại USTH, Quân đã tham gia một buổi Open Day tại trường. Từ đây, cậu bạn đã có thêm tự tin theo đuổi ngành học này vì thấy được tính ứng dụng cao của chương trình học cũng như tính cần thiết của các nghiên cứu mà khoa đã và đang thực hiện. “Cùng với đó, mình cảm thấy việc học chuyên ngành hoàn toàn bằng tiếng Anh ở USTH giúp mình có cơ hội tiếp cận rộng hơn với tri thức của nhân loại, cũng như tận dụng và nâng cao khả năng về tiếng Anh của mình trong quá trình học Đại học” – Quân chia sẻ.
Trong thời gian học tại USTH, Mạnh Quân đã 2 lần nhận được học bổng dành cho sinh viên xuất sắc, và học bổng trao đổi sinh viên Erasmus+ với trường Vilnius Gediminas Technical University (Vilnius, Lithuania). Sau khi hoàn thành chương trình Cử nhân tại USTH, Quân đã nhận học bổng toàn phần VLIR-UOS của Chính phủ vùng nói tiếng Hà Lan của Bỉ (Flanders) để theo học bậc Thạc sĩ trong chương trình Khoa học và Quản lý Biển và Hồ tại Liên minh 3 trường Đại học của Bỉ: Vrije Universiteit Brussel, Universiteit Gent, và Universiteit Antwerpen. Cùng với đó, Quân cũng nhận học bổng South-South Initiatives dành cho sinh viên đến từ các nước đang phát triển để làm luận văn tốt nghiệp. Đặc biệt, luận văn “Local stakeholders’ conservation perceptions in Cu Lao Cham Marine Protected Area and Kep Archipelago Marine Fisheries Management Area: common challenges and country specificities” của Mạnh Quân đã được trao giải thưởng dành cho luận văn Thạc sĩ xuất sắc nhất trong chương trình Khoa học và Quản lý Biển và Hồ, và luận văn Thạc sĩ xuất sắc nhất của Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) – Viện Nghiên cứu Biển vùng Flanders của Bỉ. Kết thúc khoá học, Mạnh Quân đã tốt nghiệp thủ khoa chương trình Thạc sĩ, và sẽ tiếp tục làm Tiến sĩ tại Pháp theo Đề án 89.
“Ngành Môi trường đã mở cánh cửa cho mình ra thế giới, và USTH đã giúp mình tự tin bước qua cánh cửa đó”
Vì định hướng theo nghiên cứu ngay từ đầu nên Mạnh Quân đã chọn USTH không hề do dự. “Chương trình học trong 2 năm chuyên ngành tại khoa Nước – Môi trường – Hải dương học theo mình cảm nhận là khá bao quát và cập nhật theo các hướng nghiên cứu mới trên thế giới. Các thầy cô trong khoa cũng tạo rất nhiều điều kiện cho mình và các bạn được tham gia vào hoạt động nghiên cứu ngay từ đầu năm 2. Chính vì vậy, khi mình bắt đầu chương trình Thạc sĩ tại Bỉ, mình đã không cảm thấy bỡ ngỡ và có thể bắt nhịp được ngay với môi trường mới. Những kiến thức và kĩ năng học được tại USTH được vận dụng và hỗ trợ rất tốt cho quá trình học và làm của mình sau này. Ngành môi trường đã mở cánh cửa cho mình ra thế giới, và USTH đã giúp mình tự tin bước qua cánh cửa đó.”
Có thể nói, bước vào USTH, Mạnh Quân không chỉ được thỏa mãn niềm đam mê khoa học môi trường, mà còn có cơ hội phát triển bản thân và trải nghiệm, khám phá những “vùng trời” mới. “USTH là một môi trường rất học thuật mà cũng rất thân thiện. Là một trường đại học theo định hướng nghiên cứu nên cách tiếp cận về giáo dục và đào tạo của USTH cũng rất khác biệt. Đặc biệt ở khoa Nước – Môi trường – Hải dương học, với mục tiêu đào tạo về khoa học môi trường ứng dụng, mình đã được tiếp cận với rất nhiều chủ đề thú vị liên quan đến khoa học môi trường, và ứng dụng những kiến thức đó vào bảo vệ sức khỏe môi trường và con người. Bên cạnh đó, USTH là một môi trường quốc tế vô cùng năng động. Tại đây mình đã có những người bạn quốc tế đầu tiên, là những bạn người Pháp và các nước khác đang học và làm thực tập tại trường. Đó cũng là lí do mình đã tiến bộ rất nhiều cả về kĩ năng tiếng Anh cũng như sự tự tin khi giao tiếp kể từ khi vào USTH.”
Mạnh Quân có lời khuyên gì cho các bạn sinh viên trong các hoạt động nghiên cứu khoa học cũng như kinh nghiệm xin học bổng/tìm cơ hội học và làm tại nước ngoài?
Nhắn nhủ đến các bạn sinh viên, Mạnh Quân cho rằng các bạn có thể chủ động hơn trong công việc cũng như trong việc trao đổi với các thầy cô giảng viên. Với thái độ cầu tiến và nghiêm túc trong công việc của các bạn, các thầy cô tại USTH luôn sẵn lòng tạo điều kiện cho sinh viên tham gia vào đề tài nghiên cứu. Bên cạnh đó, khi bắt đầu quá trình nghiên cứu, các bạn cũng nên xác định rõ hướng nghiên cứu theo sở thích của bản thân hay theo nhu cầu của xã hội, hoặc cân bằng cả hai. Điều này có thể sẽ giúp ích cho quá trình xin học bổng/xin việc sau này của các bạn.
Về kinh nghiệm tìm cơ hội đi học ở nước ngoài, cá nhân Quân nghĩ các bạn có thể dành một chút thời gian để suy nghĩ xem bản thân có thể đóng góp được gì cho chương trình học và rộng hơn là cho xã hội khi tham gia vào chương trình học đó. “Tiêu chí lựa chọn ứng viên được nhận học bổng bây giờ không còn hoàn toàn dựa vào khả năng học thuật của ứng viên nữa (merit-based), mà sẽ còn đánh giá về khả năng các bạn có thể trở thành một tác nhân thay đổi (agent of change) sau này hay không. Để làm việc này thì mình có một lời gợi ý nho nhỏ, đó là các bạn có thể nghĩ xem phát triển bền vững có ý nghĩa như thế nào với các bạn và các bạn có thể đóng góp gì cho tương lai bền vững đó, (có thể dựa vào 17 mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc)”- Mạnh Quân chia sẻ.
“Nghiên cứu bảo vệ môi trường và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu là thật sự cần thiết và có ích cho sự phát triển chung của xã hội”
Nếu bạn nghĩ rằng một sinh viên xuất sắc như Mạnh Quân thì sẽ không bao giờ phân vân về lựa chọn của bản thân, hãy lắng nghe những tâm sự thật nhất của cậu bạn để tiếp thêm động lực cho quyết định của bản thân nhé: “Thỉnh thoảng mình cũng tự hỏi liệu con đường mình chọn có phải là con đường đúng không. Nhưng mình luôn tự nhủ với bản thân rằng việc nghiên cứu bảo vệ môi trường và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu là thật sự cần thiết và công việc mình đang làm là có ích cho sự phát triển chung của xã hội. Hơn nữa, việc có những người thầy cô và bạn bè cùng đồng hành trên con đường đó cũng vô cùng quan trọng. Mình rất may mắn khi luôn nhận được sự giúp đỡ và ủng hộ của các thầy cô trong khoa Nước – Môi trường – Hải dương học và cả các giáo sư ở Bỉ. Và mình cũng luôn có các bạn, hay đồng nghiệp tương lai tại khoa để chia sẻ những khó khăn mà mình gặp phải.”
Cuối năm nay, Mạnh Quân sẽ bắt đầu đề tài Tiến sĩ về chủ đề carbon xanh tại Vườn Quốc gia Xuân Thủy, Nam Định: “Coastal blue carbon storage and its contribution to carbon offsets in Red River Delta, Vietnam”. Đề tài sẽ kéo dài trong vòng 3 năm; sau đó Quân sẽ quay lại làm việc tại USTH theo Đề án 89. Với đề tài này, Quân hy vọng có thể đóng góp vào nguồn tri thức chung của Việt Nam về vấn đề đền bù carbon dựa vào hệ sinh thái tự nhiên, qua đó góp phần vào mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam.
Chúc Mạnh Quân luôn thành công trong sự nghiệp và có nhiều đóng góp cho Khoa học Môi trường tại Việt Nam cũng như trên thế giới!
